Hizmet süresi toplamı beş yıl ve daha fazla olan Devlet memurları, isterlerse aylıksız izin kullanmak suretiyle bir yıl süre ile işe gitmeyebilirler.
Devlet memurlarına, herhangi bir gerekçe ileri sürmeksizin 1 yıl süre ile aylıksız izin kullanabilme hakkı da tanınmıştır. Bu haktan yararlanabilmek isteyen memurun toplam hizmet süresinin en az 5 yıl olması yeterli sayılmakla birlikte, iznin kullanım zamanı konusunda kurumların takdir yetkisi de söz konusudur.
İznin kullanılma şartları
Hizmet süresi şartına bağlanmış olan aylıksız izin hakkının kullanımı bazı şartlara bağlanmıştır. Buna göre, söz konusu izin;
*Toplam hizmet süresi en az 5 yıl olan memurlar tarafından kullanılabilir.
*Memurun talebi üzerine verilir.
*Memuriyet süresince en çok 1 yıl süre ile kullanılabilir.
*Toplam süresi 1 yıllık şekilde en çok iki parça halinde kullanılabilir.
Hizmet süresinin hesaplanması
Hizmet süresine bağlı aylıksız izin kullanımında aranan en az 5 yıllık hizmet süresi şartı, yıllık izin süresinin hesabında esas alınan hizmetlere göre hesaplanmaktadır.
Buna göre;
-Devlet memuru olarak geçen hizmet sürelerinin tamamı,
-Hangi statüde olursa olsun (işçi, sözleşmeli, 4/B, 4/C gibi) kamu kurum ve kuruluşlarında geçen hizmet sürelerinin tamamı,
-Askerlik süresinin tamamı,
-Avukatlık staj süresinin tamamı,
-Teknik hizmetler sınıfına girenlerden, memurluğa girmeden önce yurt içinde veya yurt dışında mesleklerini serbest olarak veya özel iş yerlerinde yapanlar ile memuriyetten ayrıldıktan sonra bu işlerde çalışarak yeniden memuriyete girenlerin teknik hizmetlerde geçirdikleri sürenin (en çok 16 yılın) 3/ 4’ü,
-Sağlık hizmetleri sınıfına girenlerden, memurluğa girmeden önce yurt içinde veya yurt dışında mesleklerini serbest olarak veya özel iş yerlerinde yapanlarla memuriyetten ayrıldıktan sonra bu işlerde çalışarak yeniden memuriyete girenlerin sağlık hizmetlerinde geçirdikleri sürenin (en çok 16 yılın) 3/ 4’ü,
-Avukatlık hizmetleri sınıfına girenlerden, memuriyete girmeden önce veya memurluktan ayrılarak serbest avukat olarak geçirdikleri sürelerin (en çok 16 yılın) 3/ 4’ü,
-Basın Kartları Yönetmeliğine göre, basın kartına sahip olmak suretiyle gazetecilik yaparak memurluğa girenlerden, meslekleriyle ilgili görevlerde istihdam edilmeleri şartıyla, fiilen gazetecilik yaparak geçirdikleri sürelerin (en çok 16 yılın) 3/ 4’ü,
-Özel okullarda öğretmenlik veya yöneticilik yaptıktan sonra Milli Eğitim Bakanlığı emrinde memuriyete girenlerin özel okullarda geçirdikleri sürelerin (en çok 18 yılın) 2/3’ü
5 yıllık hizmet süresi toplamına dahil edilir.
Şartların varlığına rağmen bu iznin kullanılamayacağı haller
5 hizmet yılını dolduran memurların bir yıla kadar aylıksız izin kullanabilmelerine imkantanınmış olmakla birlikte, hizmet süresi şartına sahip olup talepte bulunan her memura bu iznin verilmesi zorunluluğu bulunmamaktadır.
5 hizmet yılını doldurduğu gerekçesiyle izin talebinde bulunan memurların taleplerinin uygun bulunması ilgili amirlerin takdirde olduğundan, aylıksız izin talebi üzerine amireler tarafından yapılacak değerlendirmede ilgili personele izin verilmesinin yürütülen iş ve işlemlerde aksamalara yol açacağının düşünülmesi durumunda, memurun aylıksız izin talebi reddedilebilecektir.
Öte yandan, 657 sayılı Kanuna göre; sıkıyönetim, olağanüstü hâl veya genel hayata müessir afet hâli ilan edilen bölgelere belli bir süre görev yapmak üzere zorunlu olarak sürekli görevle atanmış olan memurlara, bu yerlerde görevli oldukları süreler içinde söz konusu aylıksız izin verilmez.
