80 milyon nüfusa yaklaşan Türkiye’de yurttaşlar, TBMM’ye bireysel başvuru yapmayı sağlayan dilekçe hakkını etkin bir şekilde kullanmıyor. Yıl boyunca komisyonlara sunulan dilekçeler ülke nüfusuna oranla oldukça düşük kalıyor.
AKTİF HALE GETİRMEK İÇİN PROJE İMZALANDI
Yasama Derneği (YASADER) Türkiye’deki sivil toplum kuruluşlarının (STK) yasama ve denetim sürecine katılımını güçlendirmek amacıyla TBMM’ye Bireysel Başvuru Yollarının Tanıtılması ve Desteklenmesi projesine imza attı. Hollanda Büyükelçiliğinin Matra Programı çerçevesinde finanse edilen projeyle, TBMM’ye dilekçe hakkının daha aktif hale getirilmesi amaçlandı.
EL KİTABI HAZIRLANDI
Projenin tanıtımı İzmir’de Yaşar Üniversitesi Hukuk Fakültesinin ev sahipliğinde gerçekleştirildi. Selçuk Yaşar Kampüsünde yapılan proje tanıtım etkinliğinin açılış konuşmasını gerçekleştiren TBMM Araştırma Hizmetleri Başkan Yardımcısı ve Proje Koordinatörü Semra Gökçimen, şöyle konuştu: “STK’ların, TBMM’deki yasama ve denetim süreçlerine katılımının seçmenle temsilci arasındaki bağı canlı tutacağı ve böylece halkın kendisini meclise daha yakın hissedeceği inancındayız. Etkin bir STK katılımıyla hazırlanan bir yasa tasarısı ya da kanun ileride daha az değişikliğe ihtiyaç duyar. Projemiz kapsamında farklı alanlarda çalışan STK temsilcilerine TBMM’de yasama ve denetim süreçlerinde nasıl daha etkin olabileceklerine dair çeşitli eğitim verilmektedir. Ayrıca yasama süreci ve parlamenter denetim yollarının sivil toplum kuruluşlarınca yeterince bilinmediği yönündeki izlenimlerimiz sonucunda bir el kitabı hazırladık. STK’ların görüş ve önerilerini meclise taşıyabilecekleri birçok yol ve yöntem bu kitapta yer almaktadır.”
PARLEMENTER DENETİM ÖNEMLİ
YASADER Başkanı ve TBMM Başkan Müşaviri Habip Kocaman ise parlamenter denetimin önemine dikkat çekerek şunları söyledi: “Parlamenter denetim ile hükümetlerin politikaları sorgulanır. Uygulamalardaki olumsuzluklara, sorunlara dikkat çekilir. Gündem oluşturulur ve işlenen konu üzerinde ilgi uyandırılır. Dolayısıyla izlenen politikaları etkiler ve çözüm üretilmesi, iyileşme sağlanmasına destek olur.”
KİMLER KATILDI
İzmir, Balıkesir, Çanakkale, Denizli ve Manisa’da faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşları temsilcilerine yönelik düzenlenen proje tanıtım etkinliğine konuşmacı olarak TBMM Kanunlar ve Kararlar Başkan Yardımcısı ve Proje Koordinatörü Semra Gökçimen, TBMM Başkan Müşaviri ve YASADER Başkanı Habip Kocaman, TBMM Dilekçe Komisyonu Yasama Uzmanı Beyhan Hamurcu, TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Yasama Uzmanı Zeynep Duran, TBMM Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu Yasama Uzmanı Cemil Dinmezpınar ile TBMM Kanunlar ve Kararlar Müdür Yardımcısı Doç. Dr. Fahri Bakırcı katıldı.
KOMİSYONLARA SUNULAN DİLEKÇELERİN SAYISI
Parlamentoda bireysel başvuru kabul eden dört komisyonun mevcut olduğu öğrenilirken, komisyona sunulan dilekçelerin büyük oranda cevaplandırıldığı belirtildi. Bu komisyonlara son iki yılda bakıldığında, Kamu Denetçiliği Komisyonuna eğitim, öğretim, spor, engelli hakları gibi alanlarda 2015 yılında 6 bin 874 dilekçe sunuldu. Bu dilekçelerden 2016 yılına 977 dilekçe devretti. Dilekçe Komisyonuna da kişisel hak ve özgürlükler, kültür, eğitim, sosyal güvenlik gibi alanlarda 2014 yılında 8 bin 439, 2015 yılında 3 bin 243 dilekçe sunuldu. İnsan Hakları Komisyonu’na ise 2014 yılında bin 604, 2015 yılında bin 159 dilekçe sunuldu ve 2016 yılına 393 dilekçe devretti. Son olarak Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonuna Haziran 2011 ve Haziran 2015 yılları arasında 89 dilekçe sunuldu.
Projenin tanıtımı İzmir’de Yaşar Üniversitesi Hukuk Fakültesinin ev sahipliğinde gerçekleştirildi. Selçuk Yaşar Kampüsünde yapılan proje tanıtım etkinliğinin açılış konuşmasını gerçekleştiren TBMM Araştırma Hizmetleri Başkan Yardımcısı ve Proje Koordinatörü Semra Gökçimen, şöyle konuştu: “STK’ların, TBMM’deki yasama ve denetim süreçlerine katılımının seçmenle temsilci arasındaki bağı canlı tutacağı ve böylece halkın kendisini meclise daha yakın hissedeceği inancındayız. Etkin bir STK katılımıyla hazırlanan bir yasa tasarısı ya da kanun ileride daha az değişikliğe ihtiyaç duyar. Projemiz kapsamında farklı alanlarda çalışan STK temsilcilerine TBMM’de yasama ve denetim süreçlerinde nasıl daha etkin olabileceklerine dair çeşitli eğitim verilmektedir. Ayrıca yasama süreci ve parlamenter denetim yollarının sivil toplum kuruluşlarınca yeterince bilinmediği yönündeki izlenimlerimiz sonucunda bir el kitabı hazırladık. STK’ların görüş ve önerilerini meclise taşıyabilecekleri birçok yol ve yöntem bu kitapta yer almaktadır.”